Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

W Skwierzynie powstaje Pomnik Pamięci - odsłonięcie zaplanowano na 7 września. To będzie Pomnik Pamięci także o naszych mieszkańcach

Krzysztof Sobkowski
Tak będzie wyglądał „Pomnik Pamięci”, który 7 września zostanie odsłonięty w Skwierzynie.
Tak będzie wyglądał „Pomnik Pamięci”, który 7 września zostanie odsłonięty w Skwierzynie. UMiG Skwierzyna
W Skwierzynie powstaje Pomnik Pamięci. Jego odsłonięcie zaplanowano na 7 września. To będzie Pomnik Pamięci także o naszych mieszkańcach. Dlaczego?

Pomnik Pamięci zostanie wybudowany u zbiegu ulic Chrobrego i Dworcowej w Skwierzynie. Poświęcony zostanie bohaterom, którzy walczyli w czasie Powstania Wielkopolskiego o włączenie Skwierzyny do Polski, a także ofiarom nazistowskiego obozu w Skwierzynie (historycznym Schwerin), do którego przywożono ludzi od 7 września 1939 roku do połowy marca 1940 roku.

O tym, kto trafiał do takiego obozu, decydowała nazistowska policja bezpieczeństwa, która na zajmowanych przez hitlerowców terenach, pojawiała się zaraz za przetaczającym się frontem wojennym. Na naszym terenie dowodził nią szef policji z Frankfurtu nad Odrą - Fritz Lipphardt, a później Erich Neumann. Sam obóz powstał natomiast na rozkaz szefa gestapo z Frankfurtu nad Odrą - Adolfa Hoffmana. Zatrzymywano przede wszystkim nastawionych patriotycznie działaczy politycznych i społecznych, urzędników samorządowych oraz nauczycieli i duchownych. Zatrzymywano też powstańców wielkopolskich, pracowników Straży Granicznej, zamożniejszych rzemieślników i gospodarzy. Obóz mieścił się w byłej Szkole Pedagogicznej w Skwierzynie. Był obozem przejściowym, do czasu utworzenia planowanego obozu w Poznaniu w Forcie VII.

To właśnie do Skwierzyny od 7 września 1939 roku do marca 1940 roku trafiło wielu ludzi ważnych dla powiatu międzychodzkiego. Wśród nich byli:
Klemens Fac (sekretarz Urzędu Gminy w Międzychodzie, rozstrzelany 27 stycznia 1940 roku w Forcie VII);
Jan Cylny (zamordowany w obozie pod koniec września 1939 roku);
Franciszek Linkiewicz (zamordowany w obozie pod koniec września 1939 roku);
Bronisław Arendt (asesor Starostwa Powiatowego w Międzychodzie, rozstrzelany 27 stycznia 1940 roku w Forcie VII);
Adam Majewski (komisarz Straży Granicznej i właściciel hurtowni tytoniu i soli w Międzychodzie, rozstrzelany 27 stycznia 1940 roku w Forcie VII);
Antoni Czubiński (starosta międzychodzki, zamordowany 28 stycznia 1940 roku w Forcie VII);
Stanisław Szczechowiak, Józef Szczechowiak, Edmund Szczechowiak, Zygmunt Górzyński, Stanisław Witkowski, Ludwik Rój, Franciszek Majchrzak, Kazimierz Dreczka oraz Alojzy Dreczka - wszyscy z Ryżyna (rozstrzelani w lasach pod Skwierzyną 15 stycznia 1940 roku);
Franciszek Sparty z Upartowa (rozstrzelany w lasach pod Skwierzyną 15 stycznia 1940 roku);
Michał Skrzypczak (burmistrz Międzychodu, zakatowany 28 stycznia 1940 roku w Forcie VII);
Andrzej Hauza (zastrzelony 27 stycznia 1940 roku w Forcie VII);
Franciszek Waśkowiak (inspektor sanitarny w Międzychodzie, zamordowany w Forcie VII 13 marca 1940 roku);
Wincenty Nowaczyński z Izdebna (pułkownik Wojska Polskiego, rozstrzelany w Forcie VII około 30 styczna 1940 roku);
Chryzostom Fojud z Międzychodu;
Wiktor Rutnicki z Międzychodu;
Stanisław Galon z Łowynia;
Franciszek Fanselow z Muchocinka;
Aleksander Stańko z Międzychodu;
Baranowski z Międzychodu;
Bochalski z Międzychodu;
Marcin Janas z Międzychodu;
Józef Burlaga z Międzychodu (zmarł w KL Sachsenhausen);
Roman Kamyszek z Międzychodu;
Władysław Dawidowski z Międzychodu (Członek Towarzystwa Gimnastycznego Sokół, zginął w KL Dachau 6 listopada 1940 roku);
Józef Rzepczyk z Międzychodu (właściciel sklepu ogólnobudowlanego);
Franciszek Filipiak z Międzychodu;
Józef Furmanek z Międzychodu;
Jan Kaiser z Międzychodu (zastrzelony w Forcie VII na początku 1940 roku);
Jan Mistrzak z Kaplina (rozstrzelany w obozie);
Leon Majcherek z Międzychodu (zmarł w KL Dachau w maju 1944 roku);
Leon Nowaczyński z Kamionny (zmarł w KL Dachau w 1940 roku);
Antoni Pospieszała z Kamionny (zmarł w KL Dachau 1940 roku);
Walenty Michalak z Międzychodu (rozstrzelany);
Paweł Sankowski z Międzychodu (rolnik, rozstrzelany);
Jan Piosik z Międzychodu (rolnik, rozstrzelany);
Jan Karge z Międzychodu (robotnik);
Walenty Woźniak z Międzychodu (robotnik);
Józef Wincenty z Grobi (zmarł zimą 1940 roku);
Józef Żebczyk z Międzychodu;
Kazimierz Wąchalski z Kurnatowic (zamordowany);
Stanisław Smolarek z Kaplina i wielu innych.

Śledztwo w sprawie nazistowskich zbrodni popełnionych w tym okresie w obozie w Skwierzynie prowadził Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Delegatura w Gorzowie Wielkopolskim. Zostało ono jednak umorzone w 2012 roku z uwagi na to, że sprawcy już nie żyją.

Warto nadmienić, że każdy może wesprzeć budowę pomnika poprzez zakup cegiełek o nominałach 10 zł, 50 zł, 100 zł oraz 500 zł, które są dostępne w sekretariacie Skwie-rzyńskiego Ośrodka Kultury oraz w sekretariacie Urzędu Miejskiego w Skwierzynie (pokój nr 22). Osoby, które wpłacą minimum 500 zł, albo firmy ofiarujące co najmniej 1000 zł, zostaną uwiecznione na tabliczkach pamiątkowych przy pomniku.

Pomnik zostanie odsłonięty 7 września o godz. 10, po mszy św.

Cudem przeżył katastrofę w Genui. Most niemal zawalił mu się na głowę

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak postępować, aby chronić się przed bólami pleców

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na miedzychod.naszemiasto.pl Nasze Miasto