94 płyty ustawione wzdłuż muru ceglanego z napisami w języku niemieckim robią niesamowite wrażenie. Na zrobienie tak niezwykłego lapidarium musiała być zgoda konserwatora zabytków oraz władz miasta. Różne są relacje mieszkańców miasta Międzyrzecz krytykujące ustawienie tablic z niemieckimi napisami, ale są też i słowa uznania dla tak niezwykłego pomysłu. Przez wiele lat po wojnie na tzw. Ziemiach Odzyskanych z pogardą i brakiem szacunku odnoszono się do pozostawionego tu dziedzictwa kultury niemieckiej, w tym i cmentarzy ewangelickich, bezkarnie plądrowanych i niszczonych Czym jest lapidarium?
Słowo to wywodzi się etymologicznie od łacińskiego lapis, czyli kamień. W interesującym nas kontekście pod pojęciem lapidarium rozumiemy miejsce, gdzie zgromadzone zostały obiekty i/lub elementy sepulkralne, takie jak: nagrobki i ich fragmenty, krzyże, rzeźby nagrobne, pomniki, tablice epitafijne, obramowania grobów, a nawet kaplice cmentarne i mauzolea. Celem tworzenia lapidariów jest ocalenie tego co zostało z nieczynnego bądź częściej ze zlikwidowanego cmentarza. Ich formy są różnorodne, zależne od koncepcji autora projektu. Może to być po prostu kilka/kilkanaście płyt nagrobnych ustawionych obok siebie na niewielkiej przestrzeni lub wmurowanie ich w jakąś konstrukcję architektoniczną.
W przepisach prawnych dotyczących cmentarzy czy ochrony zabytków nie znajdziemy określenia lapidarium. Znajdują się jednak w nich wytyczne związane z ochroną obiektów sepulkralnych w przypadku użycia terenu nieczynnego cmentarza na inny cel, np: „Użycie terenu cmentarnego na inny cel jest dopuszczalne pod warunkiem zachowania pamiątek wartości historycznej, archeologicznej lub artystycznej. Pamiątki te mogą być przeniesione w odpowiednie miejsce za zezwoleniem wojewódzkiego konserwatora zabytków. Lapidarium może znajdować się na terenie dawnego (nieczynnego / zlikwidowanego) cmentarza i zawierać jedynie zachowane nagrobki z danej nekropolii, ale również istnieją lapidaria, gdzie zgromadzone są np. nagrobki z opuszczonych cmentarzy z całej gminy.
WIDEO: Tak wygląda Dom Dziennego Pobytu dla Seniorów
9 ulubionych miejsc kleszczy w ciele
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?