Alhambra: Stąd Maurowie rządzili Grenadą [ZDJĘCIA]

Stojąc przed bramą arabskiej fortecy w Grenadzie przypominam sobie pieśń Wajdeloty z "Konrada Wallenroda" Adama Mickiewicza.

"Już w gruzach leżą Maurów posady,
Naród ich dźwiga żelaza,
Bronią się jeszcze twierdze Grenady,
Ale w Grenadzie zaraza.

Broni się jeszcze z wież Alpuhary
Almanzor z garstką rycerzy,
Hiszpan pod miastem zatknął sztandary,
Jutro do szturmu uderzy.

O wschodzie słońca ryknęły spiże,
Rwą się okopy, mur wali,
Już z minaretów błysnęły krzyże,
Hiszpanie zamku dostali".

Ostatnim bastionem Maurów w Grenadzie były wspomniane przez A. Mickiewicza pobliskie góry Alpuhara, ale to właśnie upadek fortecy Alhambra w Grenadzie zakończył muzułmańskie panowanie nad tym regionem. 2 stycznia 1492 r. twierdza poddała się wojskom Izabeli I Katolickiej (zwanej też Kastylijską) oraz jej męża Ferdynanda II.

- Hiszpanie zakończyli trwające osiemset lat walki z Maurami. Grenada była ostatnią arabską prowincją na Półwyspie Iberyjskim. Po upadku Alhambry wyznawcy islamu zostali zmuszeni do opuszczenia tych ziem. Część schroniła się w trudno dostępnych górach Alpuhary, gdzie do połowy szesnastego wieku wybuchały antyhiszpańskie powstania. Represje katolickich władców dotknęły też liczną diasporę żydowską. Żydzi masowo zaczęli stąd uciekać razem z Maurami - opowiada Waldemar, mój przewodnik po ostatnim mauretańskim bastionie w Andaluzji.

Alhambra to jeden z najciekawszych zabytków architektury arabskiej w Europie.
(fot. Dariusz Brożek)

Grenada, to po hiszpańsku Granada, natomiast nazwa Alhambra ma już mauretańską metrykę. W języku arabskim to Czerwona Wieża. To kompleks pałacowy wybudowany w latach w latach 1232-1273. Później, za czasów panowania emirów z dynastii Nasrydów - Jusufa i Muhammada V - została przekształcona w twierdzę i była stolicą kalifatu. Obecnie to jeden z najciekawszych zabytków mauretańskiej architektury w Europie.

- To wspaniały relikt architektury i jednocześnie matematyki. Projekty wszystkich budowli były oparte na prostej zależności matematycznej. Podstawą każdej z 27 wież obronnych i wszystkich budynków był kwadrat - zaznacza Waldemar.

Najstarsza cześć zamku to Alcazeba nad górską ostrogę rzeki Darro. Kompleks pałacowy składa się z kilku części. Pierwsza z nich to Mexuar, gdzie pracowali urzędnicy. W salide Mexuar odbywały się posiedzenia władz i królewskiego sądu. Sąsiaduje z serajem, czyli uroczym dziedzińcem z fontanną patio de Mexuar.

Centralnym punktem Alhambry jest Dziedziniec Mirtowy. Dawna poczekalnia Sala de la Barca ma strop w kształcie łodzi, zaś Salę Ambasadorów zdobi misterna kopuła. Przykładem mauretańskiego zdobnictwa jest także Dziedziniec Lwów z fontanną wspartą na 12 kamiennych lwach.

Dziedzińce otaczają zacienione kolumnady, w niektórych płynie woda. Turyści szukają tam schronienia przed lejącym się z nieba żarem, dawniej wypoczywali tutaj mauretańscy dostojnicy. Z balkonów podziwiamy panoramę Grenady. Tłok jak przed Sfinksem w Gizie, Balkony oblegają Japończycy, Anglicy, Niemcy, Polacy i Rosjanie z aparatami fotograficznymi i kamerami.

Kolejną odsłoną mojej wycieczki są bajeczne ogrody i pałac Karola V, który uchodzi za najpiękniejszy poza Włochami zabytek renesansu. Wzniesiony w XVI w. na podstawie projektu architekta Pedra Machuca był symbolem zwycięstwa chrześcijan nad Maurami, którzy zresztą sfinansowali jego budowę. To monumentalna budowla z galeriami i dwukondygnacyjną kolumnadą wokół wewnętrznego dziedzińca. Fasada to przykład renesansu toskańskiego.

W pałacu znajduje się muzeum archeologiczne ze znaleziskami z Alhambry, a także muzeum sztuk pięknych, gdzie zobaczymy obrazy mistrzów związanych z Grenadą oraz dzieła z rozwiązanych klasztorów tego regionu.

Po zdobyciu przez Hiszpan aż do XIX w. w Alhambrze więziono przestępców i innowierców. W 1984 r. została wpisana na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.

Zobacz też turystyczną perłę Ziemi Międzyrzeckiej